როგორ ებრძვიან ღორის გრიპს მსოფლიოს სხვადასხვა ქვეყანაში
საქართველოში ღორის გრიპის შემთხვევების მატების პარალელურად, ვირუსის აქტიური გავრცელება მსოფლიოს არაერთ ქვეყანაშიც ფიქსირდება, სადაც იგი სეზონური გრიპის ერთ-ერთ ძირითად შტამად რჩება და ჯანდაცვის სისტემებს დამატებით დატვირთვას უქმნის.
ქვეყნები, სადაც ღორის გრიპი ყველაზე მეტად არის გავრცელებული
ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაცია-ის მონიტორინგის მიხედვით, მიმდინარე სეზონზე გავრცელებული გრიპის ვირუსებიდან ერთ-ერთ წამყვან პოზიციას სწორედ A(H1N1)pdm09 იკავებს და სხვადასხვა რეგიონში აქტიურად ცირკულირებს.
ევროპაში ღორის გრიპის შემთხვევების ზრდა განსაკუთრებით შემდეგ ქვეყნებში დაფიქსირდა:
- გერმანიაში, სადაც რესპირატორული ინფექციების მატებამ ჰოსპიტალიზაციის მაჩვენებლების ზრდა გამოიწვია და რიგ რეგიონებში საავადმყოფოებში დამატებითი საწოლფონდის მობილიზება გახდა საჭირო;
- საფრანგეთსა და იტალიაში, სადაც მძიმე შემთხვევები უმეტესად ხანდაზმულ ასაკობრივ ჯგუფებსა და ქრონიკული დაავადებების მქონე პაციენტებში გამოვლინდა, რის გამოც მოხუცთა სახლებში და სამედიცინო დაწესებულებებში კონტროლი გამკაცრდა;
- ესპანეთსა და დიდ ბრიტანეთში, სადაც ჯანდაცვის უწყებები მოსახლეობას ვაქცინაციისკენ და სიმპტომების შემთხვევაში სახლში დარჩენისკენ აქტიურად მოუწოდებენ, თუმცა სასწავლო პროცესის ოფიციალური შეჩერება არ განხორციელებულა.
ევროპის ფარგლებს გარეთ ღორის გრიპის შემთხვევები განსაკუთრებით შეინიშნება:
- აშშ-ში, სადაც ზამთრის სეზონზე დაავადების გავრცელების ტალღამ კლინიკების მნიშვნელოვანი დატვირთვა გამოიწვია და რამდენიმე შტატში სკოლებსა და სახელმწიფო დაწესებულებებს რეკომენდაცია გაეცათ, სიმპტომების მქონე თანამშრომლები და მოსწავლეები დროებით სახლში დარჩენილიყვნენ;
- ინდოეთსა და ბრაზილიაში, სადაც ვირუსის გავრცელება მჭიდრო დასახლებულ ქალაქებსა და სეზონურ კლიმატურ პირობებს უკავშირდება და ცალკეულ რეგიონებში სამედიცინო მზადყოფნა გაძლიერდა;
- იაპონიასა და სამხრეთ კორეაში, სადაც შემთხვევების ზრდის ფონზე განათლებისა და შრომის უწყებები რეკომენდაციას გასცემენ, რომ გრიპის სიმპტომების მქონე პირებმა სკოლებსა და სამუშაო ადგილებზე დასწრება დროებით შეწყვიტონ, თუმცა საერთო მასშტაბით სწავლა და მუშაობა არ შეჩერებულა.
2025 წლის გარდაცვალების სტატისტიკა
ოფიციალური ჯანდაცვის სტრუქტურების მიერ გამოქვეყნებული მონაცემების მიხედვით, 2025 წელს ღორის გრიპით გარდაცვალების შემთხვევები დაფიქსირდა როგორც ევროპაში, ისე ჩრდილოეთ და სამხრეთ ამერიკისა და აზიის ქვეყნებში. ანგარიშების მიხედვით, გარდაცვლილთა უმეტესობა შემდეგ ჯგუფებს განეკუთვნებოდა:
- ხანდაზმული ასაკის პირებს;
- ქრონიკული გულ-სისხლძარღვთა, ფილტვის დაავადებებისა და შაქრიანი დიაბეტის მქონე პაციენტებს;
- ადამიანებს, რომლებსაც გრიპის საწინააღმდეგო ვაქცინაცია ჩატარებული არ ჰქონდათ.
გარდაცვლილთა ზუსტი რაოდენობა ამ ეტაპზე არ ქვეყნდება, თუმცა ეროვნული ანგარიშების მიხედვით, საუბარია ასეულობით ლეტალურ შემთხვევაზე, რაც სეზონური გრიპის მძიმე მიმდინარეობაზე მიუთითებს.
რა ზომებს მიმართავენ ქვეყნები
- ღორის გრიპის გავრცელების შესაზღუდად სხვადასხვა ქვეყანაში შემდეგი ნაბიჯები გადაიდგა:
- რისკჯგუფებისთვის გრიპის საწინააღმდეგო ვაქცინაციის პროგრამების გაფართოება მიმდინარეობს;
- გაძლიერებულია ეპიდემიოლოგიური კონტროლი და ლაბორატორიული კვლევები ხორციელდება;
- საავადმყოფოებში გადაუდებელი დახმარებისა და ინტენსიური თერაპიის საწოლფონდი დროებით გაზრდილია;
- სკოლებსა და სამუშაო გარემოში რეკომენდაცია გაიცემა, რომ სიმპტომების მქონე პირებმა თვითიზოლაცია დაიცვან.
ჯანდაცვის სპეციალისტთა რეკომენდაციები
- ეპიდემიოლოგებისა და ინფექციონისტების შეფასებით, გრიპის გართულებების თავიდან ასაცილებლად აუცილებელია:
- სეზონური გრიპის საწინააღმდეგო ვაქცინაციის ჩატარება, განსაკუთრებით რისკჯგუფებში;
- ხალხმრავალ დახურულ სივრცეებში ყოფნის შემცირება;
- ხელების ხშირი დაბანა და რესპირატორული ჰიგიენის დაცვა;
- მაღალი ტემპერატურის, ხველისა და საერთო სისუსტის შემთხვევაში ექიმთან დროული მიმართვა.
ამრიგად, სპეციალისტების შეფასებით, ღორის გრიპი ამ ეტაპზე პანდემიურ საფრთხეს არ წარმოადგენს, თუმცა მისი აქტიური გავრცელება და ლეტალური შემთხვევები კიდევ ერთხელ აჩვენებს, რომ პრევენციას, დროულ დიაგნოსტიკას და მოსახლეობის ინფორმირებას გადამწყვეტი მნიშვნელობა აქვს.